SWOT-таҳлил: Компаниянинг кучли ва заиф томонларини, имкониятлар ва таҳдидларни таҳлил қилиш.
SWOT-таҳлил - бу компаниянинг ички ва ташқи муҳитини таҳлил қилиш учун стратегик бошқарувда кенг қўлланиладиган усулдир. У компаниянинг кучли ва заиф томонларини (ички омиллар), шунингдек, имкониятлар ва таҳдидларни (ташқи омиллар) аниқлаш ва баҳолашга қаратилган. SWOT-таҳлил компаниянинг ҳозирги ҳолатини ва келажакдаги ривожланиш истиқболларини яхшироқ тушунишга ёрдам беради.
SWOT қисқартмаси қуйидагиларни англатади:
- Strengths (Кучли томонлар): Компаниянинг рақобат устунликлари, уни бошқалардан ажратиб турадиган ўзига хос хусусиятлари ва ресурслари.
- Weaknesses (Заиф томонлар): Компаниянинг камчиликлари, рақобатчилардан ортда қолишига сабаб бўладиган жиҳатлари ва ривожланишга тўсқинлик қиладиган омиллар.
- Opportunities (Имкониятлар): Компания фойдаланиши мумкин бўлган ташқи муҳитдаги қулай шароитлар, янги бозорлар, технологиялар ёки бошқа омиллар.
- Threats (Таҳдидлар): Компаниянинг фаолиятига салбий таъсир кўрсатиши мумкин бўлган ташқи муҳитдаги ноқулай шароитлар, рақобатчиларнинг ҳаракатлари, иқтисодий ёки сиёсий беқарорлик каби омиллар.
SWOT-таҳлил матрицаси:
| Ички омиллар | Кучли томонлар (S) | Заиф томонлар (W) |
|---|---|---|
| Ташқи омиллар | Имкониятлар (O) | Таҳдидлар (T) |
SWOT-таҳлилдан қандай фойдаланиш мумкин:
- Стратегияни ишлаб чиқиш: SWOT-таҳлил компаниянинг кучли томонларидан фойдаланиш, заиф томонларини бартараф этиш, имкониятлардан унумли фойдаланиш ва таҳдидларга қарши курашиш стратегияларини ишлаб чиқишга ёрдам беради.
- Рақобат устунликларини аниқлаш: Компаниянинг рақобат устунликларини аниқлаш ва уларни янада ривожлантиришга қаратилган чораларни кўриш имконини беради.
- Заиф томонларни бартараф этиш: Компаниянинг заиф томонларини аниқлаш ва уларни бартараф этиш ёки камайтириш бўйича чоралар кўриш имконини беради.
- Имкониятлардан фойдаланиш: Ташқи муҳитдаги қулай шароитларни аниқлаш ва улардан максимал даражада фойдаланиш стратегияларини ишлаб чиқишга ёрдам беради.
- Таҳдидларга қарши курашиш: Ташқи муҳитдаги ноқулай шароитларни аниқлаш ва уларнинг салбий таъсирини камайтириш ёки бартараф этиш чораларини кўриш имконини беради.
SWOT-таҳлил натижаларидан келиб чиқиб, компания қуйидаги стратегияларни танлаши мумкин:
- SO стратегиялари (Кучли томонлар + Имкониятлар): Кучли томонлардан фойдаланиб, имкониятларни максимал даражада ишга солиш.
- WO стратегиялари (Заиф томонлар + Имкониятлар): Заиф томонларни бартараф этиб, имкониятлардан фойдаланиш.
- ST стратегиялари (Кучли томонлар + Таҳдидлар): Кучли томонлардан фойдаланиб, таҳдидларнинг салбий таъсирини камайтириш.
- WT стратегиялари (Заиф томонлар + Таҳдидлар): Заиф томонларни бартараф этиб, таҳдидларнинг олдини олиш.
SWOT-таҳлил компаниянинг стратегик режалаштириш жараёнида муҳим роль ўйнайди ва унинг узоқ муддатли муваффақиятига ҳисса қўшади.
SWOT-таҳлил, кучли томонлар, заиф томонлар, имкониятлар, таҳдидлар, ички омиллар, ташқи омиллар, стратегик бошқарув, ҳозирги ҳолат, келажак истиқболлари, рақобат устунликлари, камчиликлар, қулай шароитлар, ноқулай шароитлар, стратегияни ишлаб чиқиш, рақобат устунликларини аниқлаш, заиф томонларни бартараф этиш, имкониятлардан фойдаланиш, таҳдидларга қарши курашиш.
