Делегация: Вазифалар ва масъулиятни бошқа ходимларга топшириш.

Делегация - бу менежментнинг муҳим функцияси бўлиб, раҳбар ўз ваколатлари доирасидаги вазифалар ва масъулиятни бошқа ходимларга (одатда, ўзига бўйсунувчиларга) топширишини англатади. Делегация жараёнида раҳбар нафақат вазифаларни топширади, балки уларни бажариш учун зарур бўлган ваколатларни ҳам беради.

Делегациянинг афзалликлари:

  • Раҳбарнинг вақтини бўшатиш: Раҳбар ўзининг вақтини стратегик вазифалар ва қарорлар қабул қилишга қаратиши мумкин.
  • Ходимларнинг ривожланиши: Ходимларга янги вазифалар ва масъулиятларни бериш уларнинг касбий ўсиши ва ривожланишига ёрдам беради.
  • Жамоанинг мотивациясини ошириш: Ходимларга ишонч билдириш ва уларга муҳим вазифаларни топшириш уларнинг мотивациясини оширади ва ишга бўлган қизиқишини кучайтиради.
  • Самарадорликни ошириш: Вазифаларни малакали ходимларга топшириш орқали уларнинг тез ва сифатли бажарилишини таъминлаш мумкин.
  • Ташкилотнинг мослашувчанлигини ошириш: Делегация раҳбарнинг иш юкламасини камайтириш ва ташкилотнинг ўзгаришларга тез мослашишига ёрдам беради.

Делегация жараёни:

  1. Вазифани танлаш: Қайси вазифаларни делегатсия қилиш мумкинлигини ва қайсиларини ўзи бажариши кераклигини аниқлаш.
  2. Ходимни танлаш: Вазифани бажариш учун энг мос келадиган ходимни танлаш.
  3. Вазифани аниқ тушунтириш: Ходимга вазифанинг мақсади, кўлами, муддатлари ва кутилган натижаларини аниқ тушунтириш.
  4. Ваколатларни бериш: Ходимга вазифани бажариш учун зарур бўлган ваколатларни (қарор қабул қилиш, ресурслардан фойдаланиш ва ҳоказо) бериш.
  5. Қўллаб-қувватлаш ва назорат: Ходимга вазифани бажаришда зарур бўлган қўллаб-қувватловни кўрсатиш ва унинг ишини мунтазам равишда назорат қилиш.
  6. Натижаларни баҳолаш: Вазифа бажарилганидан сўнг, унинг натижаларини баҳолаш ва ходимга фикр-мулоҳазалар бериш.

Муваффақиятли делегация учун тавсиялар:

  • Тўғри вазифаларни танлаш: Делегатсия қилинадиган вазифалар ходимнинг малакаси ва тажрибасига мос келиши керак.
  • Аниқ кўрсатмалар бериш: Вазифанинг мақсади, кўлами ва кутилган натижаларини аниқ ва тушунарли тушунтириш.
  • Ваколатларни аниқ белгилаш: Ходимга вазифани бажариш учун зарур бўлган ваколатларни аниқ белгилаб бериш.
  • Ишонч билдириш: Ходимга ишонч билдириш ва унинг мустақил қарор қабул қилишига имкон бериш.
  • Қўллаб-қувватлаш: Ходимга вазифани бажаришда зарур бўлган қўллаб-қувватловни кўрсатиш ва унинг саволларига жавоб бериш.
  • Назорат қилиш: Ходимнинг ишини мунтазам равишда назорат қилиш, лекин унинг мустақиллигига путур етказмаслик.
  • Натижаларни баҳолаш ва фикр-мулоҳазалар бериш: Вазифа бажарилганидан сўнг, унинг натижаларини баҳолаш ва ходимга конструктив фикр-мулоҳазалар бериш.

Хулоса:

Делегация - бу самарали менежментнинг муҳим элементи бўлиб, у раҳбарга ўз вақтини стратегик вазифаларга қаратиш, ходимларнинг ривожланишини қўллаб-қувватлаш ва умумий иш самарадорлигини ошириш имконини беради.

Делегация, вазифалар, масъулият, ходимларга топшириш, менежмент функцияси, раҳбар, ваколатлар, ўзига бўйсунувчилар, вазифаларни бажариш, ваколатларни бериш, раҳбарнинг вақтини бўшатиш, ходимларнинг ривожланиши, жамоанинг мотивацияси, самарадорликни ошириш, ташкилотнинг мослашувчанлиги, вазифани танлаш, ходимни танлаш, вазифани тушунтириш, ваколатларни бериш, қўллаб-қувватлаш, назорат, натижаларни баҳолаш, фикр-мулоҳазалар, тўғри вазифалар, аниқ кўрсатмалар, ишонч билдириш, мустақил қарор қабул қилиш.