Islomiy banklar va moliya institutlari: Foizsiz bank xizmatlari, islomiy investitsiya fondlari nima?
Islomiy banklar va moliya institutlari an'anaviy moliya muassasalaridan farqli ravishda o'z faoliyatlarini Islom qonunlari va tamoyillariga, ya'ni Shariatga muvofiq ravishda amalga oshiradilar. Ularning asosiy maqsadi foizlar (riba) dan qochish va axloqiy jihatdan mas'uliyatli moliyaviy xizmatlarni taqdim etishdir.
Foizsiz bank xizmatlari:
Islomiy banklar turli xil foizsiz bank xizmatlarini taklif qiladilar, jumladan:
- Murabaha: Bu bank tomonidan mijoz uchun kerakli tovarni sotib olib, keyin unga foyda bilan sotishni o'z ichiga oladi. Foyda miqdori oldindan kelishib olinadi va mijoz tovarni bo'lib to'lash imkoniyatiga ega bo'ladi.
- Ijara: Bu bank tomonidan mol-mulkni (masalan, uy, mashina) ijaraga berishni o'z ichiga oladi. Ijara to'lovlari oldindan belgilanadi va ijarachi mol-mulkdan foydalanish huquqiga ega bo'ladi. Ijara muddati tugagandan so'ng, mol-mulk bankka qaytariladi yoki ijarachi uni sotib olish imkoniyatiga ega bo'ladi.
- Musharaka: Bu bank va mijoz o'rtasida qo'shma korxona tashkil etishni o'z ichiga oladi. Bank va mijoz foyda va zararni oldindan kelishilgan nisbatda taqsimlaydilar.
- Mudaraba: Bu bank tomonidan mijozning biznesiga investitsiya qilishni o'z ichiga oladi. Bank investitsiya qilingan mablag'lardan olingan foydaning ma'lum bir foizini oladi, zarar esa mijoz tomonidan qoplanadi.
- Qard al-hasan: Bu foizsiz qarz bo'lib, qarz oluvchi qarz miqdorini qaytarishi shart, lekin foiz to'lamaydi.
Islomiy investitsiya fondlari:
Islomiy investitsiya fondlari Shariat tamoyillariga muvofiq investitsiya qiladilar. Bu fondlar foizli qimmatli qog'ozlarga, alkogol, tamaki, qimor o'yinlari kabi harom faoliyat bilan shug'ullanadigan kompaniyalarga investitsiya qilmaydi. Ular o'rniga halol biznesga, ko'chmas mulkka, oltin va boshqa Shariatga muvofiq aktivlarga investitsiya qiladilar.
Islomiy banklar va moliya institutlarining afzalliklari:
- Axloqiy jihatdan mas'uliyatli: Islomiy moliya riba va noaniqlikdan qochadi, bu esa uni axloqiy jihatdan mas'uliyatli qiladi.
- Ijtimoiy adolat: Islomiy moliya ijtimoiy adolatni targ'ib qiladi, chunki u boylikni adolatli taqsimlashga yordam beradi.
- Barqarorlik: Islomiy moliya barqarorlikka yo'naltirilgan, chunki u haqiqiy iqtisodiyotga investitsiyalarni qo'llab-quvvatlaydi.
Islomiy banklar va moliya institutlari: Foizsiz bank xizmatlari, islomiy investitsiya fondlari nima
O'zbekistondagi islomiy banklar va moliya institutlari:
O'zbekistonda hozirda bitta islomiy bank - "InfinBank" faoliyat yuritmoqda. Shuningdek, bir nechta islomiy mikromoliya tashkilotlari va investitsiya fondlari mavjud.
Qo'shimcha ma'lumot olish uchun quyidagi manbalarga murojaat qilishingiz mumkin:
- InfinBank: https://infinbank.com/
- O'zbekiston Musulmonlari idorasi: http://muslim.uz/
Umid qilamanki, bu ma'lumotlar siz uchun foydali bo'ldi.